بیگ بنگ: جرم کیهانی پیچیدهٔ معروف به “ستاره بویاجیان” یکبار دیگر الگوی اسرارآمیزی از روشنایی نشان داده که فرضیات مختلف دانشمندان را برای توضیح چرایی آن در پی داشته است. از جمله این فرضیات می توان به توده دنباله دارها و ساختارهای عظیم بیگانه اشاره کرد.

تصویری از ستارهٔ بویاجیان که تغییرات غیر قابل توضیحی در میزان روشنایی اش پدید آمد. بنا به یک فرضیه، سیاره ای در اطراف ستاره تجزیه شده و رسوبات آن باعث انسداد نور ستاره شده است.

به گزارش بیگ بنگ، در ” نوزدهم می ۲۰۱۷ ” نوایى در میان دانشمندان سرتاسر جهان پیچید تا حد الامکان تمامی تلسکوپ های شان را به سمت این ستاره بچرخانند و نظاره گر رفتار اسرارآمیز آن باشند. جیسون رایت، استادیار اخترشناسى در دانشگاه ایالت پنسیلوانیا که مدیریت یکی از پژوهش ها در خصوص ستارهٔ بویاجیان را نیز برعهده دارد، گفت: در حدود ساعت چهار صبح ۱۹ می، یک تماس تلفنی دریافت کردم. رصدخانه فیربورن در آریزونا تایید کرده بود که این ستاره سه درصد کم نورتر از حالت عادی شده است. این مشاهده کافی است تا با اطمینان بگوئیم که اینجا با هیچ تصادف آماری روبرو نیستیم. اکنون چندین رصدخانه به تایید این رویداد پرداخته اند.

ستارهٔ KIC 8462852 یا همان ستارهٔ بویاجیان چرخه ای غیرعادی نشان داده که از شدت نورش کاسته می شود و سپس به روشنایی قبلی اش باز می گردد. این تغییرات برای نخستین بار در پانزدهم سپتامبر ۲۰۱۵ میلادی با استفاده از تلسکوپ فضایی کپلر ناسا رؤیت گردید. این تلسکوپ با هدف مشاهدهٔ این نوع تغییرات ناگهانی در روشنایی ستارگان ساخته شده بود. دلیل تغییر در روشنایی یک ستاره می تواند حرکت یک سیاره از مقابل آن باشد. اما تغییرات روشنایی مشاهده شده در ستاره بویاجیان دارای هیچ نوع نظم و قاعده ای نیست که مختص مدار یک سیاره در اطراف ستاره اش باشد. دانشمندان هنوز توضیحی برای این تغییرات ندارند.

دانشمندان بر این فرض تکیه می ورزند که تغییرات فوق می تواند ناشی از یک توده دنباله دار در حال گذر از مقابل ستاره باشد؛ آنها نتیجهٔ فعالیت مغناطیسی شدید اند و یا سازه های ایجاد شده توسط موجودات بیگانه در کارند. هیچ فرضیه ای هنوز ارائه نشده و دانشمندان تمایل زیادی برای تهیه تصاویری جامع از نور این ستاره دارند. دیدگاه رایج از وجود یک طیف حکایت می کند. این طیف می تواند عناصر شیمیایی خاصی را که به شکل گاز هستند، به ما نشان دهد. طیف می تواند این نکته را نیز به دانشمندان بگوید آیا جرمی به سمت ناظر حرکت می کند یا از آن دور می شود.

آقای رایت در طی گزارش منتشر شده در فضای وب اظهار کرد: هر آنچه که منجر به کاهش نور این ستاره می شود، نوعی ردپای طیفی بر جای خواهد گذاشت. پس اگر مقدار زیادی گرد و غبار میان ما و ستاره وجود داشته باشد، نور آبی بیشتری در مقایسه با نور قرمز مسدود خواهد کرد. اگر در آن گرد و غبار مقداری گاز باشد، طول های موج های خاصی جذب آن گاز خواهد شد و ما قادر به دیدن آن خواهیم بود. ما اشتیاق بالایی برای مشاهده این تغییرات داریم چرا که امکان تهیه چند طیف برایمان فراهم می آید. اما دانشمندان توانایی پیش بینی زمان وقوع رویداد کم نور شدن ستاره را ندارند و حتی از مدت زمان پایداری آن بی اطلاع اند. تلسکوپ های مجهز به درجه حرفه ای از ماه ها یا هفته ها قبل می توانند زمان مشاهده را اعلام کنند.

اما خوشبختانه، این ستاره خیلی کم نور نیست؛ همچنین، ناظرین و تلسکوپ های زیادی وجود دارد که حاضرند زمانی را به تهیه چندین طیف برای مطالعه دانشمندان اختصاص دهند. بزرگترین و قدرتمندترین تلسکوپ هایی که در این راستا مورد استفاده قرار خواهند گرفت، عبارتند از تلسکوپ های دو قلوی ده متری در رصدخانه W.H کک در هاوایی. تیم پژوهشی در حال گرفتن زمان مشاهده از سه تلسکوپ بزرگ دیگر در آمریکا است. سازمان Breakthrough Listen Initiative که در جستجوی علائم حیات هوشمند در جهان است، نسبت به این ستاره ابراز علاقه کرده و درصدد مشاهده آن با تلسکوپ سیاره یاب در رصدخانه لیک واقع در کالیفرنیا می باشد. بویاجیان، اخترشناسى در دانشگاه ییل بود که رهبری تیم کشف کنندهٔ نوسانات نوری ستاره را بر عهده داشت. این بویاجیان بود که در ساعت چهار صبح با آقای رایت تماس گرفت تا کم نور شدن ستاره را به او اطلاع دهد.

ترجمه: منصور نقی لو/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: space.com