بیماریهای منتقله از راه تماس جنسی (STD ) عبارتند از بیماری مقاربتی که از شخصی به شخص دیگر در طی تماس دستگاه دستگاه تولید مثلی یک شریک جنسی به دستگاه تولید مثلی ،مقعد ، دهان یا حلق دیگری منتقل می شود.

علل ابتلا به بیماری های مقاربتی

الف) انگل: انگلها حیوانات کوچکی هستند که از طریق فردی که آلوده می‌کنند تغذیه می‌کنند. شپش های ناحیه تناسلی نمونه‌ای از این گونه انگلهای منتقله جنسی است.
ب) باکتری: باکتریها موجوداتی هستند که تنها از یک سلول تشکیل شده‌اند. آنها به همدیگر می‌پیوندند تا از بدن میزبان تغذیه کنند. باکتریهای سوزاک، سیفلیس نمونه‌هایی از باکتریهای عامل برخی بیماریهای منتقله جنسی هستند.

ج) ویروس‌: ویروس‌ها مولکولهای پیچیده‌ای هستند که تنها پس از حمله به سلولهای میزبان می‌توانند تکثیر یابند. ایدز، تبخال تناسلی و هپاتیت نمونه‌هایی از ویروسهای عامل بیماریهای منتقله جنسی هستند. معمولاً عفونتهایی که توسط ویروس بوجود می‌‌آید قابل درمان کامل نیستند سه بیماری شایع در این دسته ایدز، تبخال‌تناسلی و زگیل‌ تناسلی است.

ایدز :

ایدز توسط ویروس HIV منتقل می‌شود. این ویروس توان دفاعی بدن را در مقابل عفونتها تخریب می‌نماید و بدن را مستعد ابتلا به سایر عفونتها می‌نماید که گاه حتی می‌تواند کشنده باشد. ویروس HIV علاوه بر انتقال در حین فعالیت جنسی، از طریق سرنگ مشترک در بین معتادان تزریقی نیز قابل انتقال است.

تاکنون هیچ درمانی برای نابودی کامل ویروس ایدز در بدن شناخته نشده است.بهترین راه پیشگیری از ابتلا به این بیماری در ارتباط جنسی استفاده از کاندوم در مقاربت است.

تبخال ‌تناسلی

مهمترین علامت آن تاولهای دردناک و زخم‌های باز در ناحیه تناسلی است. معمولاً قبل از ظاهر شدن این علائم، فرد احساس گزگز و یا سوزش در ناحیه تناسلی، پاها و یا باسن می‌کند.

در زن‌ها ممکن است زخمها در واژن به صورت مخفی باشند و حتی ممکن است بعضی از زنان، متوجه بیماری خود نشوند.

زخمها معمولاً در ظرف ۳-۲ هفته از بین می‌رود ولی ویروس همچنان در بدن برای همیشه باقی می‌ماند و حتی ممکن است همین زخمها گاه‌به‌گاه مجدداً ظاهر شوند. در صورتیکه این زخمها خیلی شدید باشند و یا تند‌به‌تند ظاهر شوند، با برخی داروها می‌توان آنرا کنترل نمود.

زگیل ‌تناسلی

ویروس عامل این بیماری، باعث زگیل در ناحیه تناسلی می‌گردد. در ابتدا، زگیل‌های تناسلی کوچک، سفت و بدون درد هستند، ممکن است در ناحیه واژن و یا آلت مرد باشند، همچنین ممکن است در اطراف مقعد بوجود آیند. اگر در مراحل اولیه درمان نشوند ممکن است بزرگ شوند و نمایی گل‌کلمی و گوشتالو بوجود آورند.

اهمیت این زگیل‌ها در آن است که برخی از آنها ممکن است خطر سرطان دهانه رحم یا سایر سرطانهای منطقه تناسلی را افزایش دهند.

جهت درمان این زگیل های باید به پزشک مراجعه نمود.

بیماریهای شایع منتقله جنسی باکتریایی

سوزاک، سیفلیس و کلامیدیا انواع شایع از این گروه هستند که توسط باکتری منتقل می شوند

کلامیدیا

عفونت کلامیدیا می‌تواند ترشح غیر طبیعی از ناحیه تناسلی و سوزش ادرار را بوجود آورد. در صورتیکه این بیماری در زنان درمان نشود، ممکن است عفونت لگنی را بوجود آورد که می‌تواند عامل نازایی یا حاملگی نابجا باشد.

متأسفانه کلامیدیا در برخی از افراد بدون علامت می‌ماند و بدون اطلاع شرکای جنسی از عفونت یکدیگر در صورت عدم رعایت اقدامات محافظتی به آنان انتقال می‌یابد. کلامیدیا با دارو قابل درمان است

سوزاک

از علایم اصلی این بیماری خروج چرک از واژن در زن و آلت مردانه در مرد است و ادرار کردن را دردناک و سخت می‌کند.
عوارض جدی و خطرناک سوزاک در زنان اتفاق می‌افتد. سوزاک نیز می‌تواند مانند کلامیدیا به عفونت لگن بینجامد و خطر حاملگی نابجا و نازایی را افزایش دهد. پنی‌سیلین و برخی از آنتی‌بیوتیکهای قوی دیگر می‌توانند سوزاک را درمان کنند

سیفلیس

علایم این بیماری ممکن است بسیار تدریجی آغاز شود یا حتی ناگهان قطع شود؛ به همین جهت ممکن است در ابتدا فرد متوجه بیماری خود نشود.

اولین علامت معمولاً زخم باز و بدون درد است که ممکن است بر روی آلت مردانه، اطراف و یا داخل واژن، اطراف‌ دهان، اطراف مقعد و یا حتی روی دستها بوجود آید. درمان این بیماری با آنتی‌‌بیوتیک امکان‌پذیر است